Pashka është një nga festat më të rëndësishme të besimit të krishterë, për shkak se feston ringjalljen e Jezusit tre ditë pas vdekjes së Tij në kryq. Ringjallja e Jezusit shërben si konfirmim i gjithçkaje që Ai pretendoi ndërsa ishte akoma gjallë gjatë gjithë shërbesës së Tij në tokë. Megjithëse Ai u ekzekutua në mënyrën më të dhunshme dhe të turpshme, dhe u deklarua me siguri i vdekur, Jezusi u ringjall dhe mundi kundërshtarin e njerëzimit - vdekjen.
Origjina e fjalës "Pashkë" është e paqartë, por për shekuj kjo fjalë është përdorur për t'iu referuar festës së pranverës të ringjalljes së Jezusit. Festimet më të hershme të kishës dhe apostujve të shekullit të parë ka të ngjarë të kishin pasqyruar festën e Pashkës judaike që Jezusi ndau me dishepujt e Tij përpara arrestimit të Tij - vakti i njohur tani si Darka e Fundit (Mateu 26:17-30). Sipas Enciklopedisë Britannica, Pashka filloi të merrte traditat dhe zakonet e veta të veçanta kulturore, veçmas nga Pashka judaike, dikur gjatë shekullit të dytë.
Në këtë artikull do të mbulohen temat e mëposhtme. Klikoni mbi temën që ju intereson nëse preferoni të shkoni direkt atje:
E Premtja e Mirë është dita kur të krishterët kujtojnë kryqëzimin e Jezusit. Vdekja e Jezusit në kryq ishte po aq e çuditshme për botën para 2000 viteve sa është edhe sot. Në shekullin e parë, njerëzit johebrenj pyesnin veten pse të krishterët do të adhuronin një Zot që u vra nga armiqtë e Tij. Judenjtë prisnin që Mesia të vinte dhe të përmbyste armiqtë e tyre, domethënë Perandorinë Romake. Nëse Jezusi do të ishte i vajosuri i Perëndisë, përse do të kishte një fund kaq tragjik? Pse u kryqëzua Jezusi?
Sepse asnjë sakrificë tjetër nuk ishte e mjaftueshme për të rivendosur marrëdhënien e prishur të njerëzimit me Perëndinë, të shkaktuar nga mëkati dhe rebelimi ynë kundër Perëndisë. Siç theksohet tek Hebrenjve kapitulli 10, ligji që judenjtë kishin ndjekur për shekuj nuk mund të riparonte thyerjen e njerëzimit.
Sepse ligji, duke pasur hijen e të mirave që kishin për të ardhur dhe jo figurën vetë të gjërave, nuk mundet kurrë që t'i bëjë të përkryer ata që i afrohen Perëndisë me anë të të njëjtave flijime që ofrohen vazhdimisht vit për vit. Sepse përndryshe do të kishin pushuar t'i ofronin, sepse ata që e ushtrojnë kultin, si të pastroheshin një herë, a nuk do të kishin më asnjë vetëdije për mëkatet? Por në këto flijime përtërihet çdo vit kujtimi i mëkateve, sepse është e pamundur që gjaku i demave dhe i cjepve të heqë mëkatet. (Hebrenjve 10:1-4).
Rënia e njerëzimit ishte dhe është ende, pengesa më e madhe për të pasur një marrëdhënie personale me Perëndinë. Bibla e quan këtë natyrë të rënë "mëkat" dhe thotë se të gjithë njerëzit kanë mëkatuar (Romakëve 3:23). Mëkati ynë – rebelimi aktiv ose indiferenca pasive ndaj Perëndisë – bën që çdo njeri të jetë i ndarë nga Perëndia (Romakëve 6:23). Por për shkak se Jezusi e ofroi veten si flijim – duke qenë pafundësisht i mirë, pa mëkat dhe i drejtë përpara Perëndisë – vdekja e Tij vetëflijuese ishte e mjaftueshme për të rivendosur marrëdhënien e njerëzimit me Perëndinë.
Dhe ju vetë, që dikur ishit të huaj dhe armiq në mendje me veprat tuaja të këqija, tani ju pajtoi në trupin e mishit të tij, me anë të vdekjes, që t'ju nxjerrë juve përpara vetes së tij shenjtorë, faqebardhë dhe të pafajshëm, në qoftë se qëndroni në besim me themel dhe të patundur, dhe të mos luani nga shpresa e ungjillit që ju keni dëgjuar dhe që i është predikuar çdo krijese që është nën qiell; të cilit unë, Pali, iu bëra shërbenjës. (Kolosianëve 1:21-23
Kjo është arsyeja pse duhej të ishte Jezusi, Biri i Perëndisë, Ai që vdiq për rënien dhe mëkatin tonë. Dhe Ai me dëshirë e bëri këtë sakrificë për shkak të dashurisë së Tij të madhe për ne.
Sepse, ndërsa ishin akoma pa forcë, Krishti vdiq në kohën e tij për të paudhët. Vështirë në fakt se vdes dikush për një të drejtë; mbase ndonjë do të guxonte të vdiste për një njeri të mirë. Por Perëndia e tregon dashurinë e tij ndaj nesh në atë që, kur ende ishim mëkatarë, Krishti vdiq për ne. (Romakëve 5:6-8)
Vdekja e Jezusit krijoi një urë për ne drejt Perëndisë. Kjo i lejon njerëzit të gjejnë falje dhe paqe me Perëndinë. Ky akt vetëmohues u krye në emër të të gjithë njerëzve - të cilët, të gjithë ishin armiq të Zotit! Kjo falje është një dhuratë që u jepet atyre që e pranojnë atë nëpërmjet besimit.
Në Pashkën e parë, Perëndia i udhëzoi izraelitët, të cilët në atë kohë ishin robër në Egjipt, të flijonin një qengj të patëmetë dhe ta lyenin gjakun e tij në dyert e shtëpive të tyre. Perëndia shpjegon pse duhej kështu tek Eksodi 12:12-13.
“Atë natë unë do të kaloj nëpër vendin e Egjiptit dhe do të godas çdo të parëlindur në vendin e Egjiptit, qoftë njeri apo kafshë, dhe do t'i jap hakun gjithë perëndive të Egjiptit. Unë jam Zoti(NLT).
Gjatë kësaj Pashke të parë, izraelitët duhej të besonin deklaratën e Perëndisë dhe të vendosnin gjakun në kornizat e dyerve të tyre. Murtaja e vdekjes kaloi tutje atyre që besuan dhe vepruan me besim.
Tek Luka 22:20, gjatë darkës së Pashkës së Jezusit me dishepujt e Tij, të njohur si Darka e Fundit, Jezusi e përshkruan veten si flijimi i vërtetë i Pashkës.
Pas darkës, ai mori një kupë vere dhe tha: “Kjo kupë është besëlidhja e re midis Perëndisë dhe popullit të tij – një marrëveshje e konfirmuar me gjakun tim, i cili derdhet si flijim për ju” (NLT).
Ashtu si izraelitët duhej të besonin në deklaratën e premtimit të Perëndisë për mëkatin e tyre, ndjekësit e Jezusit në këtë besëlidhje të re duhet të besojnë deklaratën e Perëndisë se gjaku i Jezusit mbulon të gjitha mëkatet e tyre. Është nëpërmjet besimit te Jezusi që ju largoheni nga mëkatet tuaja duke u penduar dhe, me besim e dimë që gjaku i Tij na ka pastruar ne që besojmë (1 Gjonit 1:7-9). Ashtu si murtaja e vdekjes tek Eksodi 12, vdekja shpirtërore dhe gjykimi ikën larg atyre që e vendosin besimin e tyre te Jezusi.
Fakti që Jezusi u ringjall nga të vdekurit është në fakt zemra e ungjillit. Pa të, i gjithë mesazhi shpërbëhet. Nëse Jezusi do të kishte mbetur i vdekur, çfarë fitoreje do të kishte për të festuar?
Ringjallja e Jezusit e legjitimoi menjëherë të gjithë shërbimin e Tij. Farisenjtë ishin mësues fetarë që shpesh nuk pajtoheshin me Jezusin dhe që u bënë xhelozë për popullaritetin e Tij. Duke e vrarë Atë, ata shpresonin t'i jepnin fund ndikimit të Tij. Farisenjtë e kuptuan ndikimin që do të kishte ringjallja në mesazhin e Jezusit
Dhe të nesërmen, që ishte mbas ditës së Përgatitjes, krerët e priftërinjve dhe farisenjtë u mblodhën te Pilati, duke thënë: ''Zot, na ra në mend se ai mashtruesi, sa ishte gjallë, tha: "Pas tri ditësh unë do të ringjallem".Prandaj urdhëro që varri të ruhet mirë deri në ditën e tretë, se mos vijnë dishepujt e tij natën e ta vjedhin trupin dhe pastaj t'i thonë popullit: "U ringjall së vdekuri"; kështu mashtrimi i fundit do të ishte më i keq se i pari.
“Por Pilati u tha atyre: ''Rojën e keni; shkoni dhe e siguroni varrin, si t'ju duket më mirë” (Mateu 27:62-65, NIV).
Por ashtu siç paratha Jezusi, Ai në fakt u ngrit nga varri (Mateu 28:1-10). Kjo nuk ishte një metaforë. Ai u ngrit fizikisht nga të vdekurit! Kur Maria Magdalena, një nga ndjekëset e Jezusit, e pa Atë për herë të parë në kopësht, e ngatërroi me kopshtarin (Gjoni 20:15). Më vonë, Ai iu shfaq dishepujve të tjerë (Gjoni 20:19-20, 26-27) dhe u tregoi atyre plagët në trup nga kryqëzimi i Tij. Jezusi u sigurua që dishepujt e kuptonin se Ai nuk ishte një fantazmë apo një vegim. Ai ishte i njëjti Jezus që kishte kaluar tre vitet e fundit me ta dhe kishte mundur vdekjen.
Kur bëhet fjalë për besimin e krishterë dhe lajmin e mirë të ungjillit, ringjallja e Jezusit është e panegociueshme.
Por, në qoftë se predikohet se Krishti u ringjall prej së vdekurish, si atëherë disa nga ju thonë se nuk ka ringjallje të të vdekurve? Në qoftë se nuk ka ringjallje të të vdekurve, as Krishti nuk u ringjall. Por në qoftë se Krishti nuk është ringjallur, predikimi ynë është i kotë dhe i kotë është edhe besimi juaj. Atëherë edhe ne do të ishim dëshmitarë të rremë të Perëndisë, sepse dëshmuam për Perëndinë, se ai ringjalli Krishtin, të cilin ai nuk e paska ringjallur, po të jetë se me të vërtetë të vdekurit nuk ringjallen. Në qoftë se të vdekurit nuk ringjallen, as Krishti nuk është ringjallur; por në qoftë se Krishti nuk është ringjallur, i kotë është besimi juaj; ju jeni ende në mëkatet tuaja, edhe ata që fjetën në Krishtin janë të humbur. Në qoftë se shpresojmë në Krishtin vetëm në këtë jetë, ne jemi më të mjerët e të gjithë njerëzve. (1 Korintasve 15:12-19. NIV)
Pali e bën të qartë se ju nuk mund të mohoni që Jezusi vdiq dhe u ringjall prej së vdekurish dhe ende të pretendoni se jeni një nga ndjekësit e Tij. Nëse Jezusi nuk u ringjall nga të vdekurit, atëherë ungjilli i Tij nuk është vërtet një lajm i mirë.
Megjithëse pjesa kryesore e asaj që të krishterët festojnë në Pashkë ka të bëjë me shpresën e përjetshme të vdekjes dhe ringjalljes së Jezusit, Pashka ju ofron gjithashtu shpresë sot në çfarëdo betejë me të cilën ju po përballeni.
Mund të jetë e vështirë të pajtohesh me idenë se përse plani i përsosur i Perëndisë për të rivendosur marrëdhënien e njerëzimit me Të kërkonte një ekzekutim kaq të dhunshëm dhe të padrejtë të Jezusit. Sigurisht, nëse Jezusi nuk do të ishte ngritur nga varri, vdekja e Tij do të kishte mbetur një moment i errët në historinë njerëzore. Por për shkak se Ai u ringjall nga të vdekurit - dhe sepse Ai e mposhti dhe fitoi luftën kundër mëkatit, rënies dhe vdekjes - të krishterët mund të kujtojnë errësirën e Kryqit me shpresën dhe njohurinë se historia nuk përfundon këtu.
Drita shkëlqen në errësirë dhe errësira nuk e ka mposhtur atë (Gjoni 1:5, NIV).
E njëjta shpresë vlen edhe për betejat me të cilat përballeni sot.
Kur vendosni besimin tuaj te Jezusi, mund të besoni se çdo errësirë që mund të përjetoni tani, një ditë do të përmbytet me dritë. Jezusi, Drita e Botës (Gjoni 8:12), kapërceu momentin më të errët në histori kur u ngrit nga të vdekurit. Asgjë nuk është shumë e errët ose shumë e largët që Perëndia nuk mund ta rivendosë.
Ti, që më bëre të provoj shumë fatkeqësi, të rënda, do të më japësh përsëri jetën dhe do të më bësh të ngrihem lart nga humnerat e tokës. Ti do të rritesh madhështinë time dhe do të kthehesh të më ngushëllosh. (Psalmi 71:20-21).
Sepse çdo gjë që ka lindur nga Perëndia e mund botën; dhe kjo është fitorja që e mundi botën: besimi ynë. Cili është ai që e mund botën, veç se ai që beson se Jezusi është Biri i Perëndisë? (1 Gjonit 5:4-5).
Vuajtja e Jezusit është në fakt një arsye për të pasur shpresë. Jezusi u refuzua nga njerëzit ndaj të cilëve tregoi dashuri. Ai u braktis nga miqtë e tij më të ngushtë. Atij iu dha një gjykim i padrejtë dhe u akuzua për krime që nuk i kreu. Ai u torturua dhe u ekzekutua nga armiqtë e Tij, me nënën e Tij si dëshmitare, duke mos bërë asgjë të keqe.
Jezusi përjetoi vuajtje të forta. Ai është Perëndi në mish, që do të thotë se Perëndia nuk mund të mendohet si i largët nga vuajtjet. Jezusi zgjodhi të vuante në mënyrë që një ditë t'i jepte fund vuajtjeve dhe të ofronte ngushëllim dhe paqe pikërisht tani.
Prandaj ai duhej t'u ngjante në çdo gjë vëllezërve, që të mund të ishte i mëshirshëm e kryeprift besnik në ato që i përkasin Perëndisë, për për t'u bërë pajtim për mëkatet e popullit.Sepse, duke qenë se ai vetë hoqi kur u tundua, mund t'u vijë në ndihmë atyre që tundohen. (Hebrenjve 2:17-18).
Duke pasur, pra, një kryeprift të madh që ka përshkuar qiejt, Jezusin, Birin e Perëndisë, le të mbajmë fort rrëfimin tonë të besimit. Sepse ne nuk kemi kryeprift që nuk mund t'i vijë keq për dobësitë tona, po një që u tundua në të gjitha ashtu si ne, por pa mëkatuar. Le t'i afrohemi, pra, me guxim fronit të hirit, që të marrim mëshirë e të gjejmë hir, për të pasur ndihmë në kohë nevoje. (Hebrenjve 4:14-16).
Ky ngushëllim i tanishëm i ofruar falas nëpërmjet Jezusit është shpresa e përditshme e Pashkës. Të krishterët festojnë Pashkën sepse vdekja dhe ringjallja e Jezusit demonstrojnë përkushtimin e Perëndisë për t'iu afruar vuajtjeve njerëzore dhe për të rivendosur popullin e Tij.
Data e Pashkës ndryshon nga viti në vit sepse varet nga kalendari hënor. Pashka ndodh gjithmonë të dielën e parë pas hënës së parë të plotë në ose pas ekuinoksit pranveror. Për ta bërë më të lehtë këtë llogaritje, kisha e krishterë përdor 21 marsin si datën e ekuinoksit pranveror, edhe pse, teknikisht, data astronomike mund të zhvendoset me një ditë apo më shumë. Duke përdorur 21 marsin si udhëzues, Pashkët mund të bien çdo të diel midis 22 marsit dhe 25 prillit. Për ata që ndjekin traditat dhe kalendarët ortodoksë lindorë, kjo llogaritje e hënës dhe ekuinoksit e vendos Pashkën të dielën midis 4 prillit dhe 8 majit.
IJR 2024